Kernewek (in Cornish)
Gweythres Dugeth Kernow
Stat an Dhugeth veu gwrys yn 1337 gans Edward III rag y vab hag er, Pennsevik Edward (aswonnys diwettha avel an Pennsevik Du), neb a dheuth ha bos an kynsa Duk Kernow. Gweythres kynsa an Dhugeth yw dhe brovia rent a’y fythow rag an Pennsevik Kembra.
Dres lies kansblydhen y fedha hengovek dhe deyluyow a’s tevo statow-tir dhe worra an tir ha ken pythow yn trest, may halla pub henedh kavoes pygans a’n rent, byttegyns dialloes ens dhe wertha an pythow. Hemm vedha ordenys rag surhe an stat, keffrys ha’n rent a brovi, dhe worvywa a henedh dhe henedh. An keth argerdh veu sywys a-barth an Dhugeth Kernow.
Yn-dann an chartour a 1337, hag afydhys dre laghys ow sywya, ny dal dhe’n Pennsevik Kembra degemmeres les dhiworth arghans sevys po gwayn dre werth pythow, ha ny dhegemmer ev marnas an pygans blydhenyek askorrys, yw keth dhe doll-wober a-vodh. Drefenn rowedh an degemmerer, y feu desedhys yn lagha dres an blydhynyow ‘ordenansow trest’ an Dhugeth, gans surheans arghansek an Dhugeth gorwelys gans Tresorva HM.
An Duk a dhewis devnydhya rann vras an rent dhiworth an Dhugeth rag skoedhya kostow y ober poblek hag alusenek. An Dhugeth a skoedh ynwedh gweythresow poblek, alusenek ha privedh an Dhuges Kernow ha’n Bennsevigyon Wella ha Harri.
An Dhugeth a syns neb 52,449 hektar tir yn Kernow ha 20 konteth, dre vras yn Breten Soth-west. Chyf weythres an Dhugeth yw an rewl sostenadow ha kenwerthek a’y thir ha’y fythow. An Dhugeth a’s teves ynwedh plegell-gevarghewi arghansek.
An stat ammethek a syns ynno bargenyow-tir aradow ha bestes, y’ga mysk nebes godrevi. An Dhugeth a avons towlennow-drehevel trevethek ha kenwerthek a’n ughella gnas, leow mayth yw henwys hy thir gans an awtoritas leel rag displegyans. Le may hyll, y treyl hi skiberyow dresniver yn obervaow rag kennertha negysyow byghan a-berth y’n pow.
Gwithyans an kyrghynnedh yw poes dres eghenn ha’n Dhugeth a gennerth hy delghysi ammethek dhe sywya kammow gwithadow hewul ryb ammeth kenwerthek. An stat a gevarghew meur yn towlennow kyrghynnedhek, ha’n Duk re wrug hendra an Dhugeth, Highgrove, yn patron rag tus erell dh’y sywya.
Stat an Dhugeth veu gwrys yn 1337 gans Edward III rag y vab hag er, Pennsevik Edward (aswonnys diwettha avel an Pennsevik Du), neb a dheuth ha bos an kynsa Duk Kernow. Gweythres kynsa an Dhugeth yw dhe brovia rent a’y fythow rag an Pennsevik Kembra.
Dres lies kansblydhen y fedha hengovek dhe deyluyow a’s tevo statow-tir dhe worra an tir ha ken pythow yn trest, may halla pub henedh kavoes pygans a’n rent, byttegyns dialloes ens dhe wertha an pythow. Hemm vedha ordenys rag surhe an stat, keffrys ha’n rent a brovi, dhe worvywa a henedh dhe henedh. An keth argerdh veu sywys a-barth an Dhugeth Kernow.
Yn-dann an chartour a 1337, hag afydhys dre laghys ow sywya, ny dal dhe’n Pennsevik Kembra degemmeres les dhiworth arghans sevys po gwayn dre werth pythow, ha ny dhegemmer ev marnas an pygans blydhenyek askorrys, yw keth dhe doll-wober a-vodh. Drefenn rowedh an degemmerer, y feu desedhys yn lagha dres an blydhynyow ‘ordenansow trest’ an Dhugeth, gans surheans arghansek an Dhugeth gorwelys gans Tresorva HM.
An Duk a dhewis devnydhya rann vras an rent dhiworth an Dhugeth rag skoedhya kostow y ober poblek hag alusenek. An Dhugeth a skoedh ynwedh gweythresow poblek, alusenek ha privedh an Dhuges Kernow ha’n Bennsevigyon Wella ha Harri.
An Dhugeth a syns neb 52,449 hektar tir yn Kernow ha 20 konteth, dre vras yn Breten Soth-west. Chyf weythres an Dhugeth yw an rewl sostenadow ha kenwerthek a’y thir ha’y fythow. An Dhugeth a’s teves ynwedh plegell-gevarghewi arghansek.
An stat ammethek a syns ynno bargenyow-tir aradow ha bestes, y’ga mysk nebes godrevi. An Dhugeth a avons towlennow-drehevel trevethek ha kenwerthek a’n ughella gnas, leow mayth yw henwys hy thir gans an awtoritas leel rag displegyans. Le may hyll, y treyl hi skiberyow dresniver yn obervaow rag kennertha negysyow byghan a-berth y’n pow.
Gwithyans an kyrghynnedh yw poes dres eghenn ha’n Dhugeth a gennerth hy delghysi ammethek dhe sywya kammow gwithadow hewul ryb ammeth kenwerthek. An stat a gevarghew meur yn towlennow kyrghynnedhek, ha’n Duk re wrug hendra an Dhugeth, Highgrove, yn patron rag tus erell dh’y sywya.